صمد بهرنگی تنها متعلق به دنیای کودکان است؟بیوگرافی
صمد بهرنگی متولد ۲ تیر۱۳۱۸، در تبریز است. او معلم، منتقد اجتماعی، مترجم و داستان نویس نیز بوده است. همچنین علاوه بر داستان نویسی در گفتن شعر هم دستی بر قلم داشته است. هدف این مقاله در این مورد است که آیا حیطه فعالیت صمد بهرنگی فقط در رابطه با کودکان بوده است یا خیر؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال در ادامه همراه ما باشید. چرا که با اطلاعاتی که در اختیار شما قرار می دهیم به جواب خود می رسید. همچنین در ادامه این مقاله به برجسته ترین آثار و فعالیت های اجتماعی وی نیز پرداخته ایم.
بیوگرافی
بهرنگی در محله چرنداب در بافت قدیمی جنوب تبریز از خانواده ای تهی دست چشم به جهان گشود. او پس از تحصیلات ابتدایی و دبیرستان در سال ۱۳۳۴ به دانشسرای مقدماتی پسران تبریز رفت و در خرداد ۱۳۳۶ از آنجا فارغ التحصیل شد. از مهر همان سال و در حالی که فقط ۱۸ سال سن داشت آموزگار شد. سپس تا پایان عمر کوتاهش در روستاهای استان آذربایجان شرقی ایران تدریس کرد. او عمر خود را صرف آموزش به کودکان منطقه ی خود کرد. در همین زمینه توجه به فقر و تبعیض ساختاری علیه کودکان فقیر جامعه، بخصوص کودکان روستاهای آذربایجان از دغدغه های اصلی او در آثار هنری و پژوهشی اش بود.
فعالیت های صمد بهرنگی
صمد بهرنگی علاوه بر فعالیت های اجتماعی مختلف، در ارتباط مستقیم با محافل سیاسی و هنری زیادی بوده است. یکی از محافل اصلی او در ارتباط با بنیانگذاران سازمان چریکهای فدایی خلق بود. همچنین در ارتباطی نزدیکی با جمعی از کمونیسم های تبریز، همچون بهروز دهقانی و علیرضا ناب دل بود. صمد همچنین با روشنفکران و هنرمندان مطرح و موثر دوران خود آشنایی زیادی داشت. از این رو، در کارنامه هنری خود، ترجمه هایی از ادبیات انگلیسی و زبان ترکی استانبولی به زبان فارسی و از فارسی به زبان ترکی آذربایجانی نیز قرار دارد و به ترجمه ی آثاری از احمد شاملو، فروغ فرخزاد، نیما یوشیج و غیره نیز پرداخت.
در واقع اندیشه و راه و روش صمد بهرنگی، در دهه های مختلف، منشا بسیاری از هنرمندان و مبارزان سیاسی شد. تا جایی که نویسندگان برجسته ای همچون: علی اشرف درویشیان، امین فقیری، منصور یاقوتی از او الهام گرفتند. در هشتاد و یکمین سالگرد تولد صمد بهرنگی راه و یاد او همچنان زنده است و راهنمای هنرمندان متحد به هنر منتقد، رادیکال، فعالان سیاسی و اجتماعی، برابری طلب و آزادیخواه است.
آثار صمد بهرنگی
صمد بهرنگی بیش از ده قصه نوشته است. او از پیشگامان نقد تحمیل زبان آموزی فارسی به دانش آموزان و ضرورت آموزش به زبان مادری در ایران بوده است. سپس در همین زمینه یک کتاب آموزشی مخصوص کودکان ترک زبان تعریف کرد. که مسئولان مربوطه با انتشار آن مخالفت کردند. صمد بهرنگی حتی مقالاتی جهت آشنایی کودکان و نوجوانان با مباحث علمی و روش بررسی، شناخت علمی تاریخ و مقولات اجتماعی نیز ترجمه و تالیف کرده است. او در داستان نویسی خود، یک رویکرد زیبا شناختی انتقادی را نسبت به حوزه های مختلف اجتماعی در پیش گرفت.
صمد بهرنگی در همین راستا به بازخوانی و بازنویسی اسطوره ها و افسانه ها، جمع آوری ضرب المثل های ترکی و احیا هنر و ادبیات منطقه آذربایجان پرداخت. همچنین او در یک کتاب تالیفی به بررسی ساختار آموزش ایران پرداخت که عمده چارچوب و موارد انتقادی او تا کنون راهگشا و قابل تامل بوده است.
داستان ها
بهرنگی در ۱۹ سالگی اولین داستان منتشر شده اش به نام 《عادت》را نوشت. یک سال بعد داستان 《تلخون》 را که برگرفته از داستان های آذربایجان در کتاب هفت هفته منتشر کرد. یکی از برجسته ترین داستان های صمد بهرنگی، داستان ماهی سیاه کوچولو است.
ماهی سیاه کوچولو
معروف ترین اثر داستانی او، ماهی سیاه کوچولو است که منشا الهام و تاثیر بسیاری از هنرمندان، روشنفکران و مبارزان سیاسی بوده است. این کتاب تا کنون به دهها زبان زنده دنیا ترجمه شده است. منشاء خلق آثار متعدد هنری بوده است. در ادامه بخشی از این کتاب را به شما ارائه میدهیم:
- همه اش که نباید ترسید به راه که بیوفتیم ترسمان می ریزد.
- درد من حصار برکه نیست، درد من زیستن با ماهیانی است که فکر دریا تا به حال حتی از ذهنشان هم خطور نکرده است.
در پایان
همان گونه که تاکنون متوجه شده اید صمد بهرنگی یک اسطوره و یک پدیده بزرگ ادبی بوده است. آثار او همچنان برای کودکان و بزرگسالان مانند چراغی روشن در مسیر زندگی است. بهرنگی سرانجام در شهریور ۱۳۴۷ در سن ۲۹ سالگی در ساحل روستای کوانق در رود ارس غرق شد. صمد بهرنگی به چپ سیاسی آن روز های ایران گرایش داشت. همین مسئله باعث شد زمانی که در شهریور ۱۳۴۷ در رودخانه ارس غرق شد، مرگ او محل مناقشه قرار بگیرد.
همان طور که پیش تر گفتیم او معلمی از منطقه آذربایجان ایران بود که هر چند پیش از ۳۰ سالگی درگذشت. اما نام او برای خیلی از افراد ماندگار شده است. طوری که چهار دهه پس از فوت صمد بهرنگی همچنان او برای انسانهای زیادی یک نماد است و هنوز داستانهایش خوانندگان زیادی دارد. برای خرید قصه های صمد بهرنگی به فروشگاه اردیبهشت بوک مراجعه کنید.